‘Herberg van het hart’ door Matthy Bijleveld op 7 januari 2018

Overweging  (deel 1) bij Spreuken 1 en Mattheus 2;

Gemeente van Christus,

Een gezegend 2018 gewenst. Gezegend? Wat wensen we elkaar dan toe?
Geluk en gezondheid en in het geval van de kerk: natuurlijk Geloof.
Ik heb het geloof behouden dat het kleinste goede er toe doet.
In deze dagen na kerst en oud en nieuw sluiten wij ons aan bij 3 koningen, wijzen, wetenschappers en bij allen die op zoek zijn naar wijsheid.
Wijsheid is een woord waarbij wij een goed gevoel hebben.
Het is geen kale kennis, maar iets met inzicht in het leven en liefde voor het leven.
Het is iets waar we altijd opnieuw naar verlangen.
Het is iets wat we ook kwijt kunnen raken.
Maar we kunnen het er met iedereen over hebben, want ergens begrijpt iedereen
wel waar we naar op zoek zijn. Toch tref je het zelden aan in een nieuwsrubriek.
Maar in wijsheid kan ons hart wonen.

Er is een boekje, het heet “Herberg van het hart”.
In deze herberg is plaats voor je hart. Je kunt er in wonen.
Zo nu en dan is je hart op reis. Maar er is ook een thuis voor je hart.
Deze wijsheid zoeken we.
Elke godsdienst of stroming heeft boekjes met wijsheid. En dat is mooi.
Want het laat zien, dat wijsheid verbindt.

Een wijsheid uit het boekje “Herberg voor het Hart”:
Er is geen groter gevaar voor de ziel dan de waan dat een mens het perfect kan doen…  De ellende in de wereld is niet het gevolg van fouten die we maken.
Maar van het feit dat we géén fouten mogen maken…
We staan altijd klaar om díe af te straffen. Zowel bij de ander als bij ons zelf.
Wie zijn eigen falen heeft erkend en geaccepteerd is een schappelijk mens
én een hulp op de weg naar verbetering.

Wie zou dit gezegd hebben?
-De Dalai Lama?
-De apostel Paulus in verband met de zondige staat van de mens?
Het is beter te erkennen dat de mens een vat vol fouten en tegenstrijdigheden is. Inderdaad, Paulus zóu het gezegd kunnen hebben.
Maar het is: de Perzische dichter RUMI.
Hij heete eigenlijk Mohamed Djalal addin Balkhi Rumi. Geweldige naam.
Hij leefde van 1207-1273. Een moslim dus.
Dit is toch een prachtig inzicht, waaraan we nú ontzettend behoefte hebben.
In het boekje “Herberg voor het hart” gaat het over twee wijzen.
Namelijk de heilige Franciscus en dus de Perzische dichter Rumi,
beiden gidsen voor onze tijd. Het is boekje stamt uit 2003.

Het boek Spreuken is een boek vol wijsheden. Het is er helemaal niet om begonnen
om het gelijk van het geloof te behalen op het terrein van het gelovig zijn.
Maar juist om het in het alledaagse te vinden.
Wanneer wij proberen te zeggen wat het geloof voor ons betekent in termen van gevoel, of van wat het allemaal voor ons betekent in dit stadium van ons leven,
dan zijn we ook direct in het alledaagse.

Het boek Spreuken kent eigenlijk maar 1 groot onderscheid tussen mensen.
Tussen goed en kwaad. Namelijk of je eerlijk durft te staan tegenover het leven.
Eigenlijk is het de vraag of we integer zijn… Een oud woord voor integer is: rechtschapen. Een soort eerlijk en oprecht omgaan met het bestaan.
Als we het niet doen dreigt het gevaar. Als we niet ons geld eerlijk verdienen,
als we niet eerlijk willen zijn over de onrechtvaardige verhoudingen in de wereld…
Als onze voorspoed ten koste gaat van anderen of van de natuur etc.
Een greep uit wat Spreuken nog te bieden heeft:
-Spreuken 17 vers 1: “Beter een stuk droog brood en vrede,
dan een huis vol voedsel en ruzie.”
-Spreuken 17 vers 10: “Een verstandig mens wordt meer geraakt door een verwijt, dan een dwaas door 100 stokslagen.”
-Spreuken 18 vers 19: “Een verongelijkte broer is ontoegankelijker dan een vesting,
ruzie is als een vergrendelde toren.
-Spreuken 30 vers 8: “Houd mij ver van leugen en bedrog. Maak me niet arm, maar ook niet rijk, voed mij slechts met wat ik nodig heb!”
-Spreuken 31 vers 8: “Spreek voor hen die weerloos zijn.”

De kloosterkerk is een Herberg voor ons Hart.
Wat zijn onze spreuken en liefste wensen voor deze tijd?
Tijdens de koffie gaan we ze bespreken! Waarschijnlijk worden het 31 hoofdstukken.
En zaken die we kunnen delen met iedereen óngeacht
het zogenaamde “gelovig zijn”.

Overweging deel 2

De kloosterkerk is een Herberg voor ons Hart.
Wat zijn onze spreuken en liefste wensen voor deze tijd?

MB: Voelt u zich vrij om in de grote kring te delen van wat jullie aan jullie tafeltje
aan spreuken of liefste wensen hebben gedeeld?…

Vervolgens  vatten  enkele mensen  het gesprek aan hun tafel samen.
De wensen die hieruit naar voren kwamen beknopt en dus vast niet volledig: vrede, levende kerk, wijsheid wereldleiders, verdraagzaamheid, openheid, vertrouwen, een gastvrije gemeente die ook naar buiten toe aantrekkingskracht heeft, een volle kerk (zoals nu), jongeren aanspreken (moeilijk).
Een paar gemeenteleden spraken over de warmte die ze ervaren in de gemeente, het zich thuis  en welkom voelen ook als het niet mogelijk is vaak aanwezig te zijn. (PH)

Liefste wensen die naar de pastorie zijn gestuurd:
-dat de kerk haar blik naar buiten richt
-dat de frisse wind die nu waait aanhoudt
-een wereld zonder vooroordelen, discriminatie en geweld
-dat wij met elkaar zorgvuldiger omgaan met moeder Aarde

Samenvattend:
Een bruikbaar beeld: de kerk als een herberg voor ons hart…
Een plek om kracht en inspiratie op te doen.
-Het is een regel uit een lied dat je raakt en blijft rondzingen…
-Het is een regel uit een gebed of hoe iets in de overweging is verwoord.
Woorden hebben kracht. Ze werpen ze een nieuw licht op oude dingen. Er zijn nieuwe invalshoeken die beter bij de tijd passen.
Woorden dragen ons door een moeilijke tijd.
Woorden van wijsheid; we hebben ze ook van elkaar nodig. We weten uit ervaring best wel wat wijsheid is. Als we het delen steken we elkaar een hart onder de riem. Elke situatie is anders. Dus moeten we ons opnieuw bedenken wat wijsheid is.
Vaak kun je een ander wel helpen met je verworven inzichten en jezelf niet. Dan hebben we elkaar als geloofsgemeenschap nodig.

De bijbel is een bron van wijsheid waaruit we putten. Omdat deze verhalen al eeuwenlang meegaan. Ze hebben mensen hebben geprikkeld, uitgedaagd of op een nieuw spoor gezet.
De spreuken van Salomo zijn bedoeld voor het ongeoefende verstand.
De jeugd kan er kennis en bezonnenheid uithalen.
Een onrijpe persoon wordt dwaas genoemd als hij de voorkeur geeft aan onnadenkendheid. Sommige mensen haten kennis.
Ze horen de roep van de wijsheid niet op straat. Wij wel?
De wijsheidsleraar die aan het woord is weet goed in te spelen op het gevoel van de mensen: Als je de wijsheid, die begint bij de vreze van de Heer, niet accepteert:
dan moet je het zelf maar weten. Dan hoef je niet meer op zijn begrip te rekenen, hij lacht je uit… Hij speelt op het gemoed van zijn toehoorders.

Maar de meeste mensen worden alleen door schade en schande wijs. Gister was er weer iemand pijnlijk in het nieuws. En zo geldt het ook voor onszelf…
En dan is er het eind van Spreuken 1 en het begin van Spreuken 2:
Daar staat:

“Heb een open oor, een geest die vraagt om inzicht, een geest die zoekt naar de verborgen schat; wijsheid delf je op zoals je zilver delft.  Dan ontdek je een geheim tussen de woorden, telkens opnieuw, en telkens als nieuw.
Dan is er meer kans op rechtvaardigheid, er is meer gevoel van bescherming, dan je voor mogelijk hield. En er is meer rust in je ziel.

Het kind is opnieuw geboren. Amen.