‘Een kerk waar hoop is voor de toekomst’ door ds. Matthy Bijleveld op 5 januari 2020

Lieve allemaal,

De wijzen uit het Oosten hebben een ster gezien en reizen die achter na.
De wijzen worden ook magiërs genoemd en zijn slimme mensen die de stand van de sterrenhemel bestuderen en zo ook hun plaats in de wereld weten te vinden.
Vrijdagnacht hadden we hier in Ter Apel een heel heldere nacht en zag je een prachtige sterrenhemel. Als je dan omhoog kijkt duizelt het je.
We kunnen 2000 sterren met ons blote oog zien. Er zit een wereld van kennis en inzicht achter als je van deze indrukwekkende hemel iets te begrijpt. Een gewoon mens zet het zeker aan het denken. Het melkwegstelsel, niet één maar verschillende schijnen er te bestaan. Zo’n groot firmament, zoveel miljoenen lichtjaren. Een indrukwekkend heelal en wij zo nietig.

Het kan je een religieus besef geven. De mens zo klein de sterrenhemel zo groots.
Als je er even bij stil staat weet je het zeker: de aarde kan niet het centrum van het heelal zijn.
En als je nog wat doordenkt: ‘Hoe kan een mens zo groot over zichzelf denken als hij in het grote geheel zo weinig voorstelt?’
Zou dat een mens niet bescheiden stemmen? Ontzag geven voor alles wat is? Het zet ons op onze plek…

De wijzen reizen de ster achter na, voor hen betekent die de geboorte van een koningskind.
Zo komen ze bij koning Herodes, die weet van niets. Maar doet wel navraag bij de theologen.
‘Ja’, zeggen die, ‘in de oude boeken is de geboorte van een kind in Bethlehem voorspeld.
Een koning die komt om te dienen. Een leidsman die herder zal zijn over het volk Israel.’
Herodes is politiek. Moet hij voor zijn macht vrezen? Hij laat niets merken. Hij vertelt de wijzen dat ze in Bethlehem moeten zijn.
En of ze terug willen komen als ze het kind gevonden hebben.
Dan gaat hij het kind ook hulde brengen… Ja, ja. Maar de wijzen hebben een nieuwe bruikbare aanwijzing en reizen verder. En, ja, daar is opnieuw de ster.
Ze zijn blij. Ze verheugen zich met grote vreugde, staat er. ‘Hoe kan het?, zulke wijze mannen en dan zo blij als de ster die zij hebben gezien  opnieuw tevoorschijn komt en staan blijft waar het jongetje is.
Als zij het jongetje en zijn moeder zien vallen ze neer en brengen het hulde. De ster brengt hen bij het kind.
Opmerkelijk: Het heelal leidt niet naar het zwarte gat, maar het heelal leidt naar het kind.
Het is het verhaal van 3 koningen, het oude en het nieuwe verhaal van de wetenschap, het verhaal van de wijsheid.

Het kind Jezus wordt, wanneer hij is uitgegroeid tot een volwassen mens, zelf een ster. Een oriëntatie punt voor het leven. In een wereld waarin we soms niet meer weten wat we moeten geloven.
Of wie nog de waarheid spreekt. Wat echt is of nep.
In zo’n op drift geraakt gebeuren houdt zijn kijk op mensen ons met beide benen op de grond.
Houd je vast aan eenvoudige principes van wat rechtvaardig is. Dat zijn de dingen die je dicht bij God houden. Dat is wijs. Gebruik je gevoel en je verstand. Dat geeft inzicht voor je handelen.
Wie met inzicht acht slaat op een woord vindt het goede, lezen we in Spreuken. Twijfel is het begin van alle wijsheid. Onderzoek alles.
En wat ook een mooie bijbelse relativering is: wees niet al te wijs… Dat wil zeggen: blijf steeds kritisch op je zelf.

Wijsheid is ook:
dat je wilt leren van andere mensen…
Juist in onze tijd hebben we wijze mensen nodig.
Heeft de kerk ook wijze mensen nodig.
Een kerk met een innerlijk anker
en zich oriënteert aan een mooie ster!
…
Een kerk die vrij en creatief is.
Waar muziek in zit! En waar men veel muziek maakt.
Een plek waar mensen graag samenkomen en
waar men zich niet door eigen belang en status laat leiden.
Waar je je rustig kunt bezinnen op je eigen leven.
En op het samenleven met elkaar.
Waar men het welbevinden van mensen voorop zet.
Waar men vertrouwen heeft in zichzelf.
En hoop voor de toekomst.
Een plek waar men met elkaar zorg draagt voor het welbevinden van de leden
en de mensen van buiten ruim welkom heet, speciaal de vluchteling.
Dat begint met een kerk waar je zonder bedenkingen enthousiast de familie,
de buurman of buurvrouw mee naar toe kunt nemen.
Amen.